به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «
عصرهامون» به نقل از سفیرشرق، شهرستان زهک در استان سیستان و بلوچستان این روزها به نمادی از امید، مقاومت و خلاقیت مردمانش تبدیل شده است. مردمی که سال‌ها با چالش‌های خشکسالی و کم‌آبی مواجه بوده‌اند، با عزمی راسخ و نگاه جهادی تصمیم گرفته‌اند از ظرفیت‌های بومی خود بهره بگیرند و شرایط را به نفع کشاورزی و شیلات منطقه تغییر دهند. یکی از اقدامات موفق آنها، ایجاد و بهره‌برداری از چاهک‌های محلی است که نه‌تنها زمین‌های تشنه را سیراب کرده، بلکه امکان توسعه محصولات کشاورزی و پرورش آبزیان را نیز فراهم کرده است.
این تجربه موفق، نمونه‌ای روشن از مدیریت منابع آب و تلاش جمعی جامعه محلی است که توانسته در شرایط سخت اقلیمی، رونق اقتصادی و اشتغال را برای ساکنان منطقه به ارمغان بیاورد. با راهکارهای نوین و استفاده هوشمندانه از منابع طبیعی، مردمان زهک نشان داده‌اند که حتی در مناطق کم‌آب و محروم نیز می‌توان با برنامه‌ریزی، پشتکار و خلاقیت، زندگی کشاورزان و شیلات کاران را رونق داد.
به‌این‌ترتیب، زهک نه‌تنها در حوزه کشاورزی و شیلات پیشرفت کرده، بلکه تصویری امیدبخش از توانمندی مردم سیستان در مواجهه با سختی‌ها را برای سایر مناطق کشور ترسیم کرده است و الگویی ارزشمند برای توسعه پایدار در شرایط کم‌آبی ارائه می‌دهد.
کشاورزی فرصتی ارزشمند و مؤثر
عباس شهرکی یکی از کشاورزان روستای حسین اسماعیل شهرستان زهک در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «سفیر شرق»، گفت: این استخرهای دومنظوره برای ما نعمتی بزرگ هستند؛ علاوه بر تأمین آب لازم برای کشاورزی، امکان پرورش ماهی نیز فراهم شده و در نتیجه درآمدمان افزایش‌یافته است. واقعاً از تلاش‌های جهاد کشاورزی قدردانی می‌کنیم.
وی با اشاره به مشکلات گذشته ناشی از کمبود آب افزود: قبلاً به دلیل محدودیت منابع آبی، مجبور بودیم سطح کشت زمین‌های خود را کاهش دهیم، اما اکنون با شبکه انتقال آب از چاهک‌ها و ایجاد استخرها، آب کافی در اختیار داریم و می‌توانیم محصولات بیشتری برداشت کنیم. این اقدامات به معنای رونق کشاورزی و ارتقای معیشت خانواده‌ها است.
شهرکی ضمن ابراز رضایت از اجرای این طرح‌ها و خدمات جهاد کشاورزی زهک تصریح کرد: این پروژه‌ها امکان افزایش درآمد و بهبود شرایط زندگی خانواده‌ها را فراهم کرده‌اند. امیدواریم حمایت‌ها از کشاورزان بیش‌ازپیش ادامه یابد تا بتوانیم توسعه پایدار کشاورزی و شیلات را در منطقه تحقق بخشیم.
تغییر الگوی کشت، تمرکز بر محصولات کم آب‌بر
روح‌الله جهانتیغ فرماندار شهرستان زهک در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «سفیر شرق»، با تشریح برنامه‌ها و چشم‌اندازهای حوزه کشاورزی شهرستان، بر تغییر الگوی کشت به سمت محصولات کم آب‌بر که به‌عنوان یکی از راهبردهای اصلی منطقه بوده است، بیان کرد: باتوجه‌به محدودیت منابع آبی و ضرورت بهره‌وری بیشتر، توسعه سطح زیر کشت گلخانه‌ها به‌طورجدی در دستور کار قرار گرفته است تا ضمن استفاده بهینه از آب، تولید محصولات کشاورزی افزایش یابد.
شیلات، محور مهم اشتغال‌زایی در زهک
وی همچنین حوزه شیلات را از محورهای مهم اشتغال‌زایی در بخش کشاورزی شهرستان معرفی کرد و افزود: تلاش ما بر این است که با ارائه تسهیلات به پرورش‌دهندگان، زمینه افزایش تعداد حوضچه‌های پرورش ماهی و همچنین حوضچه‌های دومنظوره فراهم شود. در کنار آن، توزیع بهینه بچه‌ماهی بین پرورش‌دهندگان نیز از اولویت‌های مهم مدیریت این بخش به شمار می‌رود.
تأمین آب کشاورزان با افزایش چاهک‌ها
فرماندار زهک به برنامه‌های تأمین آب موردنیاز کشاورزان نیز اشاره کرد و گفت: با افزایش تعداد چاهک‌های کشاورزی، سعی داریم نیاز آبی کشاورزان در سطح شهرستان را به بهترین شکل تأمین کنیم و با استفاده از روشهای کم آب‌بر در کشت جالیزی بتوانیم هدف اصلی ما که افزایش بهره‌وری مصرف آب و تولید محصولات باکیفیت بالاتر است به نتیجه مطلوبی برسیم.
تسهیلات آب‌شیرین‌کن، حل مشکل شوری آب
وی در خصوص چالش شوری آب چاه‌ها و درخواست کشاورزان برای استفاده از دستگاه‌های آب‌شیرین‌کن تصریح کرد: برای خرید این دستگاه‌ها امکان ارائه تسهیلات وجود دارد. اگرچه هزینه‌های خرید دستگاه‌ها بالا است، اما کشاورزان در صورت تمایل می‌توانند از تسهیلات بهره‌مند شوند و سهمیه شهرستان نیز در حد مقدورات حمایت لازم را فراهم می‌کند.
حمایت منابع و تسهیلات، توسعه پایدار کشاورزی
جهانتیغ در ادامه عنوان کرد: دستگاه‌های متولی باتوجه‌به سهمیه خود تصمیم‌گیری خواهند کرد و سهمیه مناسبی از منابع اشتغال‌زایی از جمله بنیاد برکت، بنیاد علوی و تسهیلات مشاغل خانگی برای حمایت از کشاورزی در نظر گرفته شده است. جهانتیغ در پایان خاطرنشان کرد که هدف نهایی این اقدامات، توسعه پایدار کشاورزی، افزایش بهره‌وری منابع آب و ارتقای کیفیت تولیدات کشاورزی و شیلاتی در شهرستان زهک است.
استخرهای دومنظوره؛ رونق کشاورزی و ماندگاری سیستان
محمد لکزایی مدیر جهاد کشاورزی شهرستان زهک، در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «سفیر شرق»، با تشریح اقدامات این سازمان در حمایت از کشاورزان منطقه، بیان کرد: باتوجه‌به سیاست‌های وزارت جهاد کشاورزی و سازمان جهاد کشاورزی استان مدیریت و بهره برادری و استفاده از آب به‌ویژه در منطقه سیستان خاصتا شهرستان زهک جهاد کشاورزی در راستای مدیریت بهینه منابع آبی و صرفه‌جویی در مصرف آب کشاورزی، به توزیع گسترده لوله در بین کشاورزان اقدام کرده است.
وی افزود: باتوجه‌به فاصله زیاد برخی از چاهک‌ها تا زمین‌های کشاورزی، انتقال آب از طریق جوری آب منجر به هدررفت حدود نیمی از آب می‌شد که با توزیع لوله، این مشکل تا حد زیادی مرتفع شده است.
مدیر جهاد کشاورزی زهک همچنین به احداث استخرهای دومنظوره برای کشاورزانی که با مشکل چاهک مواجه بودند اشاره کرد و گفت: این استخرها که علاوه بر ذخیره آب کشاورزی، قابلیت پرورش ماهی را نیز دارند، توانسته‌اند دو نیاز اساسی کشاورزان منطقه را برطرف سازند. آب ذخیره شده در این استخرها پس از پرورش ماهی به سمت مزارع هدایت و آبیاری مزارع را انجام می‌دهد.
وی با اشاره به کشت سبزیجات بر تداوم توزیع کود، بذر اصلاح شده و حمایت از احداث گلخانه‌ها تأکید و تصریح کرد: ما مجوزهای لازم را برای احداث گلخانه صادر کرده و در زمینه تأمین سوخت آنها نیز پیگیری‌های لازم را انجام می‌دهیم.
ضرورت افزایش اعتبارات برای توسعه پایدار کشاورزی
مدیر جهاد کشاورزی زهک با اشاره به کارایی خوب استخرهای دومنظوره در منطقه سیستان، گفت: در صورت افزایش اعتبارات، استقبال کشاورزان از این طرح‌ها بسیار بیشتر خواهد شد. ما متقاضیان زیادی داریم، اما اعتبارات تخصیص‌یافته کفاف پوشش تمامی کشاورزان را نمی‌دهد.
وی تشریح کرد: اگر بخواهیم به تمام کشاورزان منطقه سیستان استخر ذخیره آب بدهیم، دیگر توانایی توزیع لوله و حفر چاهک را نخواهیم داشت؛ بنابراین اعتبارات به‌صورت تقسیم شده بین این طرح‌ها هزینه می‌شود.
لکزایی در ادامه بر نقش حمایتی این سازمان در ماندگاری و پایداری کشاورزان در منطقه تأکید کرد و افزود: بسیاری از کشاورزان با همین استخرها امرارمعاش می‌کنند و خانواده‌های زیادی به واسطه این خدمات، در منطقه سیستان ماندگار شده‌اند. اگر این خدمات جهاد کشاورزی نبود، قطعاً شاهد کاهش تعداد کشاورزان در این منطقه و افزایش آمار مهاجرت بودیم.
شهرستان زهک با وجود چالش‌های جدی اقلیمی مانند خشکسالی و کم‌آبی، توانسته با تکیه بر ظرفیت‌های بومی، نگاه جهادی و مشارکت مردمی، الگویی موفق از توسعه پایدار کشاورزی و شیلات ارائه دهد. اقدامات مؤثری چون ایجاد چاهک‌های محلی، احداث استخرهای دومنظوره، تغییر الگوی کشت به محصولات کم‌آب‌بر، توسعه گلخانه‌ها و حمایت از پرورش ماهی، نه‌تنها موجب رونق اقتصادی و افزایش اشتغال شده، بلکه مانع مهاجرت و موجب ماندگاری جمعیت در منطقه شده است.
نقش کلیدی نهادهایی چون جهاد کشاورزی، فرمانداری و دستگاه‌های حمایتی در تأمین زیرساخت‌ها، ارائه تسهیلات و آموزش‌های تخصصی، نشان می‌دهد که با هم‌افزایی و برنامه‌ریزی دقیق، حتی در مناطق محروم نیز می‌توان مسیر پیشرفت را هموار کرد. تجربه زهک اثبات می‌کند که توسعه پایدار در گرو بهره‌وری منابع، حمایت هدفمند و اعتماد به توان مردم محلی است.
انتهای خبر/
